بخش 11 - دستگاه تنفس |
کار دستگاه تنفس وارد نمودن اکسیژن به بدن و خارج نمودن دی اکسید کربن از بدن است. هوا از راه بینی و دهان وارد شش ها می شود. اندام های تنفسی: از بینی، نای، نایژه ها، شش ها و کیسه هوایی تشکیل شده است. نای در قسمت جلوی گردن و در زیر انگشتان به صورت قطعه قطعه و سخت حس می شود. رسیدن اکسیژن به بدن اهمیت فراوانی دارد. هوا برای رسیدن به شش ها راه پر پیچ و خمی را طی می کند. در اطراف لوله هایی که هوا از داخل آنها عبور می کند موها و مواد چسبنده ای وجود دارد که در هنگام کشیدن نفس، گرد و غبار و مواد زاید به وسیله موها و آن مواد چسبنده گرفته شده و هوای پاکیزه به شش ها می رسد. اکسیژن هوایی از راه شش ها وارد خون می شود. خون، اکسیژن را به همه سلول های بدن می رساند و دی اکسید کربن تولید شده را از آنها پس می گیرد. این گاز همراه خون به شش ها باز می گردد و با هوا از شش ها خارج می شود. بینی: راه عبور هواست و در آن ماده چسبنده و موهای ریزی وجود دارد که گرد و غبار هوا را می گیرد و هوای تمیز را وارد بدن می کند. رگ های خونی که در جدار بینی قرار دارند موجب گرم شدن هوا می شود. نای: هوا پس از عبور از بینی به این قسمت وارد می شود نای به دو قسمت تقسیم می شود و نایژه ها را به وجود می آورد. بهتر است با بینی تنفس کنیم. شش ها: اندام های اصلی تنفس هستند. هر نایژه به یکی از شش ها وارد می شود و به بخش های کوچک تری تقسیم می شود که در انتهای این بخش ها کیسه هوا وجود دارد و اطراف آن دارای مویرگ است. اکسیژن هوا از راه مویرگ وارد خون می شود و این خون همان خونی است که به طرف چپ قلب می رود به اندام ها می رسد. |
پرسش های بخش 11 1- مواد غذایی و اکسیژن توسط چه چیزی به سلول بدن می رسد؟ |
کلیه ها قلب خون شش ها
|
2- اندام اصلی تنفس کدام است؟ |
بینی نای شش کیسه هوایی |
3- سلول های مغز بیش از چند دقیقه بدون اکسیژن نمی توانند زنده بمانند؟ |
5 دقیقه 10 دقیقه 1 روز 3 دقیقه |
4- مایع زرد رنگ خون چه نام دارد؟ |
گلبول سفید گلبول قرمز پلاسما آب
|
5- کیسه هوایی در کدام قسمت بدن است؟ |
قلب معده کلیه شش |
6- چرا تنفس با بینی بهتر از تنفس با دهان است؟ |
چون بینی هوا را گرم می کند چون بینی هوا را پاکیزه می کند چون بینی هوا را مرطوب می کند هر سه مورد |
سوالات تشریحی: 1- کار کیسه های هوایی را در دستگاه تنفس شرح دهید: |
اکسیژن از راه دیواره کیسه های هوایی وارد مویرگ ها می شود و از آنجا همراه با خون به قلب می رود. |
2- چرا نباید با دهان نفس بکشیم؟ |
زیرا گر دو غبار هوایی که از راه شش ها وارد می شود گرفته نشده. |
3- کار کدام قسمت از دستگاه تنفس مهم تر است؟ چرا؟ |
کار شش ها، زیرا در این اندام ها اکسیژن وارد خون می شود و دی اکسید کربن با هوای بازدم از بدن خارج می شود. |
4- از هر گازی چه نوع سوختی به وجود می آید؟ چرا در بدن ما دی اکسیدکربن تولید می شود؟ |
دی اکسید کربن - مواد غذایی در سلول ها می سوزند و گاز دی اکسیدکربن تولید می شود. |
5- اکسیژن چگونه به اندام های بدن می رسد؟ |
به وسیله گلبول های قرمز خون |
6- آیا در هنگام فعالیت، موادغذایی بیشتر مصرف می شوند؟ چرا؟ |
بله، زیرا غذای بیشتری در خون می سوزد تا انرژی کافی برای اندام ها ایجاد می شود. به همین دلیل همیشه پس از فعالیت زیاد، احساس گرسنگی می کنیم |
7- کدامیک از موادی که بدن دفع می کند از راه بینی و دهان خارج می شود؟ |
گاز دی اکسیدکربن |
8- چرا هنگام فعالیت ورزشی تعداد حرکات تنفسی افزایش می یابد؟ |
چون فعالیت باعث می شود تا سلول ها به اکسیژن بیشتری نیاز داشته باشند. |